Kalaja e Dajtit

Kalaja e Dajtit, ose vendbanimi i Dajtit, është monumenti më i rëndësishëm i Antikitetit të Vonë në rajonin e Tiranës, pasi është më i madhi dhe më i mirë i ruajtur ndër ta (shekujt IV–VI e.s.). Morfologjia e pjerrësisë së malit (terreni) përcaktoi formën e vetë kalasë: trekëndësh, si piramidë, me një mur rrethues fortifikues rreth 550 metra të gjatë, që mbulon një sipërfaqe prej 1.3 hektarësh. Për shkak të terrenit kryesisht të pjerrët, ndërtuesit përdorën mure të terracuara, mbi të cilat u ndërtuan banesa me gjerësi që varionin nga 5 deri në 15 metra. Sistemi fortifikues përfshin dy kulla — një të rrumbullakët dhe një gjysmë-rrumbullakët — si dhe një akropol të vogël të vendosur në majë. E vetmja hyrje e zbuluar deri më tani është 1.5 metra e gjerë dhe ndodhet pranë kullës gjysmë-rrumbullake. Trashësia e murit ndryshon midis 1.6 dhe 2.7 metrash. Për ndërtimin e mureve u përdorën gurë me madhësi mesatare të lidhur me llaç gëlqereje dhe rërë. Në pjesë të ndryshme të kalasë, muret deri në 2 metra lartësi janë ende të ruajtura. Brenda dhe rreth zonës së jashtme të kalasë janë gjetur shumë fragmente të pllaka çatie.