Kalaja Trekëndore e Vivarit

Kalaja Trekëndore e Vivarit është një fortifikim në Gadishullin e Butrintit, e vendosur në bregun jugor të Kanalit të Vivarit. Emërtohet sipas formës së saj trekëndore. Në secilin nga tre këndet e saj u ndërtuan kulla të rrumbullakta, ku kulla jugperëndimore është ruajtur në tërë lartësinë. Faza e parë e ndërtimit, datuar në shekujt XIII–XIV, përfshin vetëm muret e kalasë, gjurmë të disa ndërtesave të brendshme dhe dritare të mbuluara me çati pllakash. Në fazën e dytë u ndërtua kulla dykatëshe jugperëndimore. Ndërkohë, dy kullat e tjera, të ngjashme në teknikën e ndërtimit, formën dhe arkitekturën e brendshme, i përkasin fazës së tretë të ndërtimit. Faza e katërt (shekujt XVII–XVIII) përfshin hapësirat e brendshme të mbështetura nga muret jugore dhe perëndimore. Kalaja ndodhet pranë Kalasë Akropolis Veneciane. Në vitin 1386, venecianët blenë tokën përreth Butrintit nga Anzhëzit, dhe kala u ndërtua në pikën më të lartë të gadishullit, ku ishte më e lehtë për t’u mbrojtur. Pas një periudhe luftimesh midis Republikës së Venecias dhe Osmanëve, kjo kala u braktis deri në ndërtimin e Kalasë Trekëndore Veneciane, e ndërtuar në formën e saj aktuale në shekullin XV në anën tjetër të Kanalit të Vivarit si një vendbanim zëvendësues pas braktisjes së kalasë së mëparshme. Kalaja kishte kurthe për peshq për të mbrojtur një burim të rëndësishëm ushqimi dhe të ardhurash dhe kontrollonte shkëmbimet tregtare lokale.