Kalaja E Rozafës

Kalaja e Rozafës ndodhet në juglindje të Shkodrës. Kështjella qëndron mbi një kodër shkëmbore në hyrje të qytetit, 130 metra mbi nivelin e detit. Ajo rrethohet nga lumenjtë Buna dhe Drini dhe ka një sipërfaqe prej rreth 9 ha. Besohet se është ndërtuar që nga lashtësia, duke rezistuar për shekuj dhe qëndruar krenare deri sot. Legjenda thotë se tre vëllezër filluan ndërtimin e fortesës, por ajo u mallkua nga perënditë, të cilat shkatërronin punën e tyre çdo natë. Për të lejuar që muret e kalasë të qëndronin, perënditë kërkuan një flijim, dhe u vendos padrejtësisht që të ishte Rozafa, nusja më e re e shtëpisë. Para se të murej e gjallë, Rozafa kërkoi që gjysma e trupit të mbetej jashtë murit për të ushqyer foshnjën e saj. Një skulpturë e gdhendur e figurës së Rozafës gjendet brenda murit në hyrje të kalasë. Brenda mureve të kalasë ka tre oborre kryesore: • Pas hyrjes në barbakan ndodhet oborri i parë, ku gjendet pjesa e murit ilir nga shekulli IV p.e.s., si dëshmi më e vjetër e kalasë. Gjithashtu, përgjatë oborrit të parë janë mbetjet mesjetare të cisternave, kullat e Balshajve dhe shtëpitë veneciane. • Në oborrin e dytë, pranë mureve përreth në verilindje të kalasë, ndodhen mbetjet e një ndërtese që meriton vëmendje të veçantë, xhamia e Sulltan Mehmetit Fitimtar (shekulli XVI–XIX). Mbetjet e xhamisë u braktisën përfundimisht në vitin 1865. Në të njëjtin oborr ndodhen gjithashtu mbetjet e burgut osman, barakat e depotit të municioneve që datojnë rreth shekullit XVI–XVII, si dhe dhoma magazinimi me tavan të mbuluar drejtkëndor. • Kalaja përfundon në oborrin e tretë, ku dallon një ndërtesë trekatëshe nga periudha veneciane, e njohur si “Kapitanati”, e cila shërbente si rezidencë e sundimtarit venecian. Sot, kjo ndërtesë strehon Muzeun e Kalasë së Shkodrës, i cili tregon historinë 4000-vjeçare të kalasë, si dhe fazat dhe familjet më të rëndësishme mesjetare të qytetit të Shkodrës. Në të gjithë kalën ofrohen pamje të mrekullueshme të Liqenit të Shkodrës, lumenjve dhe maleve përreth. Në jugperëndim, në oborrin e tretë, mund të shikohet si një spektakël pika e takimit të lumenjve Drin, Kir dhe Buna, teksa ndërthuren së bashku. Rozafa është origjina e një qyteti të lashtë dhe legjendar. Çdo gjë fillon me një legjendë, çdo gjë vazhdon si në një legjendë.